در عصر حاضر که دوره پیشرفت فناوری به خصوص فناوری اطلاعاتی و ارتباطی است کمتر حرفه ای را می بینیم که دستخوش تغییر و تحول قرار نگرفته باشد . تولید اطلاعات ، سازماندهی و اشاعه اطلاعات در سایه وجود رایانه و اینترنت شکل تازه ای به خود گرفته است به طوری که نمی توان از تأثیر این ابزار بر انسان چشم پوشید و ابعاد مثبت آن را در بروز استعدادها و خلاقیت ها نادیده گرفت.
با توجه به تأثیر بسیار زیاد این ابزار بر دانش آموزان و کم توجهی معلمین و مسؤولین به این امر مهم ، می بایست کارهای تحقیقی و پژوهشی زیادی انجام گیرد تا همگان به اهمیت این تغییر و تحول پی ببرند .
بررسی آثار رایانه بر رشد خلاقیت دانش آموزان و معرفی شیوه های مؤثر و مفید کاربرد آن در بروز خلاقیت تحقیقات گسترده ای را می طلبد که با یک برنامه محدود امکان نتیجه گیری درست و دقیق محال می نماید و لازم است شاخص های گوناگونی مورد توجهقرار گیرند .
در این پژوهش ابتدا به تعریف واژه خلاقیت از دیدگاه صاحبنظران پرداخته شده است . سپس عوامل مؤثر در بروز خلاقیت ، رایانه به عنوان ابزار آموزشی ، فواید و اهمیت استفاده
از رایانه ، علت عدم کاربرد چشمگیر رایانه در آموزش و پرورش ، ضرورت توسعه فناوری اطلاعات و استفاده از اینترنت و مهمتر از همه روش های مؤثر کاربرد رایانه در بروز خلاقیت و . . . مورد بررسی قرارگرفته است .
بر مبنای موضوع پژوهش به ارائه و اجرای پرسشنامه ای کوتاه مبادرت ورزیده شده است .
در پایان توصیه ها ، موانع و مشکلات و شرایط اجرایی کاربرد رایانه در آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گرفته است .
امید است که در آینده ای بسیار نزدیک به نقش این ابزار مهم بیشتر از حال توجه گردد و تحقیقات گسترده ای توسط طالبان علم و پیشرفت انجام گیرد .
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
فصل اول : کلیات
ـ موضوع
ـ سؤال ﺗﺤﻘﻴق
ـ فرﺿﻴﻪ های ﺗﺤﻘﻴق
ـ روش ﺗﺤﻘﻴق
ـ هدف ﺗﺤﻘﻴق
ـ ضرورت و اﻫﻤﻴﺖ ﺗﺤﻘﻴق
ـ مفاﻫﻴﻢ کلی
فصل دوم : مبانی نظری ﺗﺤﻘﻴق
ـ نتاﻳﺞ ﭘﮋﻭﻫﺶ های مربوط به روش آموزش به کمک راﻳﺎﻧﻪ
ـ برخی از نتایج تحقیق بین المللی توسعه ICTدر آموزش و پرورش
ـ استراتژی آموزش الکترونیکی در کشورهای اروپایی
ـ مفهوم خلاﻗﻴﺖ از دﻳﺪﮔﺎه صاحبنظران
ـ رابطه خلاﻗﻴﺖ ، هوش و پیشرفت تحصیلی
ـ رابطه خلاقیت و نبوغ با بیماریهای روانی
ـ خلاقیت در سطح اجتماعی
ـ دانش
فصل سوم : مزایا و محدودیت های سیستم های رایانه
ـ رایانه ماشین دلهره آور
ـ محدودیت های رایانه
ـ آموزش برنامه ای
ـ انواع برنامه های آموزش برنامه ای
ـ نتایج پژوهش های مربوط به روش آموزش برنامه ای
ـ ماشین آموزشی
ـ آموزش به کمک رایانه
ـ مزایای آموزش رایانه ای
ـ زمینه های تسهیل کننده توسعه ICT در آموزش و پرورش
ـ یادگیری راهی به سوی پرکردن شکاف دیجیتالی
فصل چهارم : داده های آماری
ـ ابزار جمع آوری
ـ روش جمع آوری اطلاعات
ـ یافته های تحقیق
ـ تجزیه و تحلیل یافته ها و تتیجه گیری
فصل پنجم : اراﺋﻪ پیشنهادها و راهکارها
ـ فیلتر کردن راهی برای ایجاد محیط سالم در اینترنت
ـ اثر بخش کردن استفاده از فناوری اطلاعات و اینترنت
ـ راهکارهای گسترش کارآمد و بهینه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش
ـ آموزش الکترونیکی برای معلمان
ـ دیدگاه آرمانی
ـ توصیه ها
ـ موانع و مشکلات اصلی در اجرای برنامه آموزش رایانه ای
ـ شرایط اجرایی
٭ پرسشنامه
٭ منابع
پژوهش حاضر تحت عنوان بررسی رابطه خلاقیت و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دختر کلاس پنجم دو مدرسه در کرج انجام شده است.
جامعه پژوهش عبارت است از کلیه دانش آموزان سال پنجم ابتدایی در شهرستان کرج که از بین آنها 100 آزمودنی با استفاده ازروش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید.
ابزار اندازه گیری در این تحقیق عبارت است از آزمون مداد کاغذی چند جوابی برای سنجش خلاقیت (MPPT ) و همین طور برای سنجش عملکرد تحصیلی آزمودنیها ازمعدل نیم سال گذشته آنها استفاده شد که پس از جمع آوری داده ها با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون به تحلیل داده ها پرداخته شد که ضریب همبستگی (%29r= )به دست آمد و معلوم شد که بین خلاقیت و پیشرفت تحصیلی آزمودنیها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
فهرست مطالب
امروزه عصر نوین مدیریت، کلیه مسئولان و دستاندرکاران سازمانها را متوجه این واقعیت نموده است که برای دستیابی به حداکثر اثربخشی سازمانی به فکر استفاده از اندیشههای خلاق باشند. کامینگز و اولدهام (1997) دریافتند که حمایت مدیریت از افکار جدید با مشخصههای خلاقیت به ویژه در کارکنانی که مستعد خلاقیت میباشند، ارتباط دارد. آمابیل و گریسکیویز (1987) بر این عقیدهاند که مدیران به عنوان عنصر مهمی از عوامل زمینهای در محیط کار میباشند که بر خلاقیت اثر میگذارند. این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که آیا فرهنگ سازمانی و سبک رهبری در دانشکدهها و گروههای تربیت بدنی میتوانند از اجزاء پیشبینی کننده و عوامل مرتبط با خلاقیت اعضای هیأت علمی باشند؟ هدف کلی از انجام این تحقیق، بررسی وجود یا عدم وجود ارتباط معنیدار بین فرهنگ سازمانی و سبک رهبری مدیران با خلاقیت اعضای هیأت علمی گروههای تربیت بدنی در دانشگاههای منتخب کشور است تا از این طریق و پس از مشخص شدن میزان خلاقیت و موارد پیشبین آن بتوان گام مؤثری در افزایش خلاقیت، در جامعه موردنظر برداشت. این پژوهش بر مبنای تئوری تریانیدز و سبک رهبری رابینز طراحی شده است. جامعه مورد مطالعه، شامل کلیه ی اساتید رشته تربیت بدنی دانشگاههای آزاد اسلامی منتخب کشور بودند. که تقریبا 360 نفر می باشند. که از بین آنها تعداد 186 نفر بعنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که بین فرهنگ سازمانی و خلاقیت در جامعه تحت بررسی رابطه معنی داری وجود دارد همچنین بین سبک رهبری، فرهنگ سازمانی و خلاقیت در جامعه تحت بررسی رابطه معنی داری وجود دارد اما بین فرهنگ سازمانی و سبک رهبری رابطه معنی داری وجود نداشت. فرهنگ سازمانی و سبک رهبری آن پیش بینی کننده معنی داری برای خلاقیت در جامعه تحت مطالعه هستند که سهم عامل فرهنگ در پیش بینی خلاقیت در سازمان 40 درصد و سهم عامل فرهنگ سازمانی 27 درصد می باشد.
فهرست مطالب
چکیده
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه:....................................... 2
1-2- بیان مسئله:.................................. 6
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:.................. 10
1-4- اهداف تحقیق:................................ 12
1-4-1- هدف کلی:.................................. 12
1-4-2- اهداف ویژه:............................... 13
1-5- فرضیههای تحقیق:............................. 13
1-6- پیشفرضهای تحقیق:............................ 14
1-7- محدودیتهای تحقیق:........................... 14
1-7-1- محدودیتهایی که توسط محقق اعمال شده:....... 14
1-7-2- محدودیتهای خارج از کنترل محقق:............ 14
1-8- تعریف واژهها و اصطلاحات تخصصی:............... 15
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
2-1- مبانی نظری تحقیق:........................... 19
2-2- فرهنگ سازمانی:.............................. 20
2-2-1- تعریف فرهنگ:.............................. 20
2-3-1- تعریف فرهنگ سازمانی:...................... 23
2-3-2- اهمیت فرهنگ سازمانی:...................... 24
2-3-3- سطح فرهنگ سازمان:......................... 26
2-3-4- الگوی وظایف فرهنگ سازمانی:................ 28
2-4- انواع فرهنگ سازمانی:........................ 29
2-4-1- طبقهبندی هاریسون و هندی:.................. 29
2-4-2- طبقهبندی جفری سانی فیلد:.................. 30
2-4-3- طبقه بندی اقتضایی:........................ 31
2-4-4- طبقهبندی کتز دوریس و میلر:................ 32
2-5- فرهنگ حاکم و خرده فرهنگهای سازمانی:......... 34
2-6- الگوهای اساسی فرهنگ سازمانی:................ 36
2-6-1- الگوی پارسونز:............................ 36
2-6-2- الگوی اوشی:............................... 37
2-6-3- الگوی لیت وین و استرینگر:................. 38
2-6-4- الگوی کرت لوین:........................... 39
2-6-5- الگوی رابینز:............................. 39
2-6-6- الگوی حسن زارعی متین:..................... 39
2-6-7- الگوی منوچهر کیا:......................... 40
2-6-8- الگوی مارشال ساشکین:...................... 41
2-7- فرهنگ و خلاقیت:.............................. 43
2-8- سبکهای رهبری:............................... 45
2-8-1- تعاریف رهبری:............................. 46
2-8-2- شایستگیهای رهبری:......................... 47
2-8-3- مکاتب رهبری:.............................. 48
2-9- مکتب صفات شخصی:............................. 51
2-9-1- نگرش ابرمرد:.............................. 51
2-9-2- نگرش ویژگیهای شخصی:....................... 51
2-10- مکتب رفتاری:............................... 53
2-11- مکتب اقتضایی:.............................. 60
2-12- خلاقیت:..................................... 70
2-12-1- تعریف خلاقیت:............................. 71
2-12-2- تفاوت خلاقیت و نوآوری:.................... 74
2-13- نظریههای خلاقیت:............................ 74
2-13-1- نظریه کهن:............................... 75
2-13-2- نظریهی تداعیگرایی و رفتارگرایی:.......... 75
2-13-3- نظریه انسانگرایی:........................ 77
2-13-4- نظریه عصبشناختی:......................... 77
2-14- فرآیند خلاقیت:.............................. 78
2-14-1- فرآیند خلاقیت از نظر مالاگا:............... 80
2-14-2- عوامل توسعه خلاقیت:....................... 80
2-14-3- عوامل مؤثر بر خلاقیت سازمانی:............. 81
2-14-4- نقش مدیریت در خلاقیت:..................... 83
2-15- خلاصه و نتیجهگیری از مبانی نظری تحقیق:...... 84
2-16- پیشینه تحقیق:.............................. 86
2-16-1- تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع تحقیق:87
2-16-1-1- تحقیقات مربوط به فرهنگ سازمانی و سبک رهبری: 87
2-16-1-2- تحقیقات مربوط به خلاقیت، فرهنگ سازمانی و سبک رهبری:94
فصل سوم: روش تحقیق
3-1- روش تحقیق:................................. 121
3-2- روش تحقیق همبستگی دو متغیری:............... 121
3-3- روش تحلیل رگرسیون.......................... 122
3-3-روش اجرای تحقیق:............................ 122
3-4- جامعه آماری:............................... 123
3-5- روش نمونه گیری:............................ 123
3-6- روش برآورد حجم نمونه:...................... 123
3-7- جمع آوری داده ها:.......................... 123
3-8- ابزار گردآوری دادهها:...................... 124
3-8-1- پرسشنامه خلاقیت:.......................... 124
3-8-2- پرسشنامه فرهنگ سازمانی:.................. 125
3-9- روایی پرسشنامه :........................... 126
3-10- اعتبار پرسشنامه:.......................... 126
3-11- روشهای تجزیه و تحلیل دادهها:.............. 126
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-2-1- فرضیه اول :.............................. 137
4-2-2- فرضیه دوم :.............................. 138
4-2- بررسی فرضیات :............................. 136
4-2-3- فرضیه سوم :.............................. 139
4-2-4- فرضیه چهارم :............................ 140
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
5-1- مقدمه:..................................... 142
5-2- خلاصه تحقیق:................................ 142
5-3- یافته های تحقیق:........................... 145
5-4- بحث و نتیجه گیری:.......................... 147
5-6- پیشنهادهایی برای محققین دیگر:.............. 153
فهرست منابع و مآخذ.............................. 154
منابع فارسی:.................................... 154
منابع لاتین:..................................... 163
چکیده لاتین
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول شماره 2-1- فرهنگهای سازمانی و انواع شخصیت... 34
جدول شماره 2-2- مقایسه ارزشهای فرهنگی در مؤسسات ژاپنی، آمریکایی نوع Z ............................................... 38
جدول شماره 2-3- طبقهبندی تئوریهای رهبری.......... 50
جدول شماره 2-4- ویژگیهای شخصی و خصوصیات شخصیتی رهبری52
جدول شماره 1-4- گروه نمونه به تفکیک وضعیت تاهل.. 128
جدول شماره 2-4 گروه نمونه به تفکیک جنسیت........ 129
جدول شماره 3-4 گروه نمونه بر حسب مرتبه علمی..... 130
جدول شماره 4-4 گروه نمونه به تفکیک تحصیلات....... 131
جدول شماره 5-4 گروه نمونه بر حسب سابقه خدمت..... 132
جدول شماره 6-4 گروه نمونه بر حسب سابقه تدریس.... 133
جدول شماره 7-4 گروه نمونه به تفکیک سن........... 134
جدول شماره 8-4 میانگین و انحراف معیار در گروه نمونه135
جدول شماره 9-4 آزمون کالموگروف اسمیرنف برای بررسی نرمال بودن داده ها با جامعه نرمال.................................. 136
جدول شماره 10-4 ضریب همبستگی پیرسون............. 137
جدول شماره 10-4 ضریب همبستگی پیرسون............. 138
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل شماره2-3- مدل پنج عاملی فرهنگ سازمانی........ 40
شکل شماره2-4- فرهنگ به عنوان زمینهای برای رفتارهای خلاق 44
شکل شماره 2-1- سطوح فرهنگ سازمانی................ 27
شکل شماره 2-2- وظایف فرهنگ سازمانی............... 28
شکل شماره 2-4- شبکه مدیریت بلیک و موتون.......... 58
شکل شماره 2-5- زنجیره رهبری «تانن بام و اشمیت»... 61
شکل شماره 2-6- مدل رهبری وضعی هرسی و بلانچارد..... 64
شکل شماره 2-7- رابطه سبکهای رهبری مطلوب و عوامل سهگانه موقعیت 65
شکل شماره 2-8- اجزاء اصلی تئوری مسیر- هدف........ 67
شکل شماره 2-9- افزودن بعد اثربخشی................ 69
شکل شماره 2-10- تأثیر فرهنگ سازمانی بر خلاقیت و نوآوری سازمانی 83
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار شماره 1-4 گروه نمونه به تفکیک وضعیت تاهل. 128
نمودار شماره 2-4 گروه نمونه به تفکیک جنسیت...... 129
نمودار شماره 3-4 گروه نمونه بر حسب مرتبه علمی... 130
نمودار شماره 4-4 گروه نمونه به تفکیک تحصیلات..... 131
نمودار شماره 5-4 گروه نمونه بر حسب سابقه خدمت... 132
نمودار شماره 6-4 گروه نمونه بر حسب سابقه تدریس.. 133
نمودار شماره 7-4 گروه نمونه به تفکیک سن......... 134
این پژوهش به تشریح مفاهیم و مبانی بین خلاقیت،فرهنگ و نوآوری در سازمان میپردازد. تعاریف مختلفی از خلاقیت ارائه میشوند و از دیدگاه روانشناسی و سازمانی مورد بررسی قرار می گیرند. سپس موضوع نوآوری و ارتباط آن با خلاقیت شرح داده میشود. ارتباط خلاقیت و نوآوری، تأثیر ساختار بر نوآوری، تأثیر فرهنگ سازمانی بر نوآوری، تأثیر متغیرهای منابع انسانی بر نوآوری از دیگر مباحث این بخش هستند. ویژگیهای افراد خلاق، فرصتهای خلاقیت، نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری از جنبه فردی و سازمانی، ویژگیهای سازمانهای خلاق، مدیریت خلاقیت، تکنیکهای توسعه خلاقیت گروهی شامل طوفان فکری، شش کلاه تفکر، گردش تخیلی، تفکر موازی و ارتباط اجباری از دیگر مطالب این پژوهش هستند.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات پژوهش.... 5
1-1- مقدمه. 6
1-2- بیان مسئله. 6
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش.... 7
1-4- پیشینه پژوهش.... 7
1-5- اهداف پژوهش.... 9
1-5-1- هدف کلی.. 9
1-5-2- اهداف جزئی.. 9
1-6- فرضیات پژوهش.... 9
1-7- سوال های پژوهش.... 10
1-8- واژه ها و اصطلاحات کلیدی پژوهش.... 10
1-8-1- تعاریف نظری.. 10
1-8-2- تعاریف عملیاتی.. 10
فصل دوم: ادبیات پژوهش.... 12
2-1- مقدمه. 13
2-2- تعاریف... 15
2-3- تصورات قدیمی وغلط راجع به خلاقیت... 17
2-4- فرآیند خلاقیت... 17
2-5- مدل تلفیقی فرآیند خلاقیت... 17
2-6- عوامل موثر برخلاقیت ( آمابیل 1988)18
2-7- مهارتهای لازم برای تفکر خلاق و اثر بخش ( به صورت فردی )19
2-8- ویژگی های افراد خلاق.. 20
2-9- تاثیر خلاقیت فردی روی سازمان. 20
2-10- خلاقیت گروهی.. 20
2-11- ایده پردازی گروهی.. 20
2-12- کارهای لازم برای ایجاد خلاقیت و نوآوری گروهی.. 21
2-13- مدیریت تیم های خلاق.. 21
2-14- نقش مدیر در پرورش خلاقیت... 22
2-14-1- خصوصیات مدیران خلاق.. 22
2-15- خلاقیت در سازمان. 22
2-15-1- ویزگی های سازمان خلاق.. 23
2-15-2- محیط سازمان نوآور. 23
2-16- موانع خلاقیت... 24
2-17- اقدامات عملی برای سلامت سیستم نوآوری.. 25
2-18- ارائه مدل. 26
2-19- ارتباط خلاقیت و نوآوری.. 28
2-19-1- نوآوری شامل چه چیزهایی است؟. 28
2-19-2- چگونه متغیرهای ساختاری بر نوآوری اثر میگذارند؟. 28
2-19-3- چگونه فرهنگ سازمانی بر نوآوری اثر میگذارد؟. 29
2-19-4- کدام متغیرهای منابع انسانی بر نوآوری اثر میگذارند؟. 29
2-20- ویژگیهای افراد اخلاق.. 29
2-21- فرصتهای خلاقیت... 30
2-22- نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری.. 31
2-22-1- نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری از جنبه فردی.. 31
2-22-2- نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری از جنبه سازمانی.. 31
2-23- ویژگیهای سازمان خلاق.. 31
2-24- نقش مدیر در پرورش خلاقیت... 32
2-25- تکنیک های توسعه خلاقیت گروهی.. 33
2-25-1- طوفان فکری.. 33
2-25-2- تکنیک خلاقیت شش کلاه تفکر. 33
2-25-3- گردش تخیلی.. 35
2-25-4- تفکر موازی.. 35
2-25-5- ارتباط اجباری.. 36
2-26- فرهنگ سازمانی.. 36
2-27- ساختار سازمانی.. 38
2-28- راهکارهای تفکر وخلاقیت گروهی در سازمان ها :40
2-29- بررسی نظریات... 41
فصل سوم : روش شناسی پژوهش.... 42
3-1- ﻣﻘﺪﻣﻪ. 43
3-2- روش پژوهش.... 44
3-3- روشهای گردآوری اطلاعات... 44
3-4- جامعه آماری و نمونه آماری.. 44
3-5- اﺑﺰار ﮔﺮدآوری دادهﻫﺎ45
3-5-1- رواﯾﯽ ( اﻋﺘﺒﺎر ) :45
3-5-2- ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ(اعتماد):46
3-6- روشﻫﺎی آﻣﺎری ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده. 46
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها47
4-1- مقدمه. 48
4-2- آمار توصیفی.. 49
4-2-1- جنسیت:49
4-2-2- سطح تحصیلات:50
4-2-3- سن:51
4-2-4- جایگاه شغلی:52
4-3- آمار استنباطی.. 53
4-3-1- نتایج توصیفی.. 54
4-3-2- نتایج استنباطی.. 71
4-4- نتایج آزمون فرضیه ها83
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری... 84
5-1- مقدمه. 85
5-2- نتیجه گیری از فرضیه ها86
5-3- نتیجه یافته ها87
5-4- پیشنهادات... 88
5-4-1- پیشنهادات پژوهش:88
5-4-2- پیشنهادات به محققان بعدی.. 88
5-4-3- پیشنهادات کابردی.. 89
5-5- محدودیت های پژوهش.... 89
5-5-1- محدودیت در دسترس پژوهشگر. 89
5-5-2- محدودیت غیر دسترس پژوهشگر. 90
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین شیوه های فرزندپروری با خلاقیت دانش آموزان مقطع پنجم و ششم دبستان های دخترانه صورت گرفت. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی- همبستگی است. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮاﺳﺎس ﻫﺪف، از ﻧﻮع ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﮐﺎرﺑﺮدی ﺑﻮده و از ﻧﻈﺮ روش اﺟﺮا از ﻧﻮع ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ از ﺷﺎﺧﻪی ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ اﺳﺖ. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه والدین دانش آموزان و دانش آموزان دختر مقطع پنجم و ششم شهر... می باشد که به منظور انجام پژوهش حاضر تعداد 48 نفر از والدین دانش آموزان و 48 نفر از دانش آموزان به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و پرسشنامه شیوه های فرزندپروری را تکمیل نمودند. داده ها بوسیله آزمون های آماری همبستگی با روش ورود با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفتند.
در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ در ﺧﺼﻮص ﺟﻤﻊآوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آزﻣﻮن ﻓﺮﺿﯿﺎت ﭘﮋوﻫﺶ، ﺑﻪﻃﻮر ﻋﻤﺪه از روش ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺟﻬﺖ ﺟﻤﻊآوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ادﺑﯿﺎت ﺗﺤﻘﯿﻖ از روش ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎ، ﻣﻘﺎﻻت، ﻣﺠﻼت، ﻃﺮحﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺸﯽ و ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ) اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ.
روش جمع آوری اطلاعات از جامعه آماری فوق به صورت تصادفی انتخاب شدند. تعداد 48 نفر آزمودنی می باشد و آنها به صورت تصادفی ساده 48 برگه پرسشنامه بین فرزندان و 48 برگه پرسشنامه بین والدین توزیع میگردد تا برحسب درجه از کاملاً مخالف، نامخالف، تقریباً مخالفم، موافق و کاملاً موافق به سئوالات پاسخ دهند و پس از تکمیل پرسشنامه آن را تحویل دهند.
برای اجرای این طرح از دو پرسشنامه استفاده می کنیم (شیوههای فرزند پروری و خلاقیت دانش آموزان) که شامل 30 سئوال پنج گزینه ای است که هر ده سئوال آن مربوط به یک فرضیه است. جهت خلاقیت تعداد 8 سئوال با فرمی مشابه به سئوالات آزمون تورنسی استفاده شده است.که نتایج فرضیات به صورت زیر می باشد:
فرضیه اول: بین سبک فرزندپروری مقتدرانه والدین و خلاقیت کودکان رابطه وجود دارد.
فرضیه دوم: بین سبک سهل گیرانه والدین و خلاقیت کودکان رابطه وجود ندارد.
فرضیه سوم: بین سبک فرزند پروری استبدادی والدین و خلاقیت کودکان رابطه وجود دارد.
فهرست مطالب
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه. 2
1-2- بیان مسئله :3
1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق :4
1-4- اهداف تحقیق.. 5
1-4-1- هدف کلی5
1-4-2- اهداف فرعی5
1-5- فرضیات تحقیق.. 5
1-5-1- فرضیه اصلی5
1-5-2- فرضیات فرعی5
1-6- قلمرو تحقیق.. 5
1-7- متغیر های تحقیق.. 6
1-8- روش تحقیق.. 6
1-9- تعاریف واژه ها:7
فصل دوم
مبانی نظری پژوهش
بخش اول: فرزندپروری... 10
2-1- مقدمه. 10
2-2- تاریخچه فرزندپروری... 10
2-3- تعریف فرزند پروری... 11
2-4- شیوه های فرزندپروری... 12
2-4-1- والدین آسانگیر:13
2-4-2- والدین قدرت طلب:13
2-4-3- روش های مثبت فرزند پروری15
2-4-4- روابط بین خواهران و برداران16
2-5- شیوههای فرزندپروری بر اساس الگوی بامریند.. 17
2-5-1- والدین قاطع و اطمینان بخش (مقتدر منطقی)17
2-5-2- والدین مستبد و دیکتاتور18
2-5-3- والدین سهلگیر (آزادگذار)19
2-5-4- اصول و روشهای موثر و کارآمد فرزند پروری20
2-6- سن والدین و کیفیت فرزندپروری... 22
2-7- اشتغال مادر. 23
2-8- کاربرد تقویت و تنبیه از سوی والدین.. 23
2-9- شیوه های ارتباط والدین با فرزندان.. 24
2-10- الگوی شفیر. 25
2-11- موقعیت و تأثیر خانواده بر رفتار فرزندان.. 27
2-12- اقتدار و نفوذ والدین در خانواده و فواید آن.. 27
2-12-1- مزایای فرزندپروری مقتدرانه(قاطعانه)(بالغانه) :28
2-12-2- نتیجه شیوه فرزندپروری مقتدرانه29
2-13- طبقه اجتماعی و سبک فرزندپروری... 29
2-14- فرهنگ و فرزندپروری... 30
2-14-1- مقایسه شیوه های فرزندپروری31
2-15- جمع بندی... 34
بخش دوم: خلاقیت... 35
2-16- مقدمه. 35
2-17-تاریخچه خلاقیت.... 35
2-18- مفهوم و تعریف خلاقیت.... 37
2-18-1-خلاقیت از دیدگاه روانشناسی38
2-18-2- خلاقیت از دیدگاه سازمانی38
2-19- نظریه های خلاقیت:39
2-19-1- خلاقیت به عنوان الهام خدایی از دیدگاه افلاطون:39
2- 19-2- خلاقیت به عنوان نبوغ اشراقی:39
2-19-3- خلاقیت معمولی و خارق العاده ارسطو:40
2-20- چه چیزی خلاقیت نیست؟. 41
2-21- تفکر خلاق:42
2-22- فرآیند خلاق:42
2-23- ویژگیهای تفکر واگرا از دیدگاه گیلفورد:43
2-23-1- انعطاف پذیری:43
2-24- عوامل موثر در خلاقیت:43
2-25- روشهای پرورش خلاقیت:46
2-26- راهنمای عملی برای تشخیص خلاقیت فرزندان :47
2-27- شوخ طبعی:49
2-28- اصول تورنس برای تفکر خلاق.. 49
2-29- ویژگی های فرزندان خلاق:50
2-30- اشکال مختلف تخیل و جلوه های خلاقیت در فرزندان :52
2-31-رابطه شیوه های فرزند پروری با خلاقیت.... 53
2-32-جمع بندی بخش دوم. 54
بخش سوم: پیشینه تحقیق... 55
2-33- تحقیقات انجام شده. 56
2-33-1- تحقیقات انجام شده در داخل:56
2-33-2- تحقیقات انجام شده در خارج:56
2-34- بحث و نتیجه گیری فصل دوم. 58
فصل سوم
روش تحقیق
3-1- مقدمه:60
3-2- روش پژوهش.... 60
3-3- جامعه آماری:61
3-4- نمونه آماری و روش تعیین حجم نمونه. 61
3-5- روش گردآوری اطلاعات... 62
3-6- روش آماری:62
3-7- ابزار تحقیق:63
3-8- ابزار تحقیق:63
3-8-1- پرسشنامه شیوه های فرزند پروری:63
3-8-2- پایایی و اعتبار آزمون:63
3-8-3- آزمون سنجش خلاقیت:64
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه:66
4-2- آمار توصیفی.. 67
4-2-1- جنسیت:67
4-2-2- تعداد فرزندان:68
4-2-3- تحصیلات والدین:69
4-3- آمار استنباطی.. 70
4-4- پرسشنامه خلاقیت.... 80
4-4-1- متغیر فرزندپروری:83
4-4-2- متغیر خلاقیت:83
4-4-3- گروه بندی متغیر خلاقیت:84
4-4-4- رابطه فرزندپروری و خلاقیت:84
فصل پنجم
نتایج و پیشنهادات پژوهش
5-1- مقدمه. 86
5-2-خلاصه و نتیجه گیری... 86
5-3- نتایج فرضیات... 87
5-3-1- فرضیه اول:87
5-3-2- فرضیه دوم:88
5-3-3- فرضیه سوم:89
5-4- راهکارها89
5-5- محدودیت های تحقیق.. 90
5-6- پیشنهادات... 91
5-7- پیشنهاد به محققان آتی.. 91
منابع.. 92
پرسشنامه شیوه فرزندپروری والدین.. 94
پرسشنامه خلاقیت.... 96
جدول شماره 1: توزیع فراوانی و درصد مورد مطالعه بر حسب جنسیت67
جدول شماره 2: توزیع فراوانی و درصد مورد مطالعه بر حسب تعداد فرزندان68
جدول شماره 3:توزیع فراوانی و درصد کارکنان مورد مطالعه بر حسب تحصیلات69
جدول شماره 4: جدول همبستگی مربوط به فرضیه شماره یک70
جدول شماره 5: جدول همبستگی مربوط به هزینه شماره 371
جدول شماره 6: جدول همبستگی مربوط به فرضیه شماره 272
جدول شماره 7: والدین باید به بچه های خود اجازه دهند تا هر آنچه را که میخواهند انجام دهند.73
جدول شماره 8 : بچه ها باید فقط از آنچه که والدینشان می گویند پیروی کنند، در غیر این صورت باید آنها را تنبیه کرد.74
جدول شماره 9 : اگر به مشکلات بچه ها توجه شود این دردسر را به دنبال دارد که آنها پرورش شده و انتظارات بیشتری از والدین خواهند داشت.74
جدول شماره 10 : هرگاه والدین تصمیمی برای بچه ها می گیرند باید دلایل آن را به آنها بگویند.74
جدول شماره 11 : اگر بچه ها نسبت به محدودیتهای ایجاد شده در خانواده اعتراض کردند والدین باید با صحبت کردن آنها را قانع کنند.74
جدول شماره 12 : والدین نباید در کارهای مربوط به بچه ها دخالت کنند چون بچه ها به طور ذاتی راه خودشان را پیدا می کنند.75
جدول شماره 13: اگر بچه ها مطابق میل والدین خود رفتار کنند در آینده افراد موفقی خواهند شد.75
جدول شماره 14 : بچه ها باید کاری را که والدین از آنها انتظار دارند انجام دهند اما اگر انتظارات والدین غیر قابل قبول بود باید بتوانند آزادانه با والدین خود مطرح کنند.75
جدول شماره 15 : وقتی والدین از بچه ها می خواهند تا کاری انجام دهند بچه ها باید بدون چون و چرا آنرا انجام دهند.75
جدول شماره 16 : والدین نباید بچه ها را در منزل محدود کنند بلکه باید آنها را آزاد بگذارند تا تمام لوازم اطراف خود را دستکاری کنند.75
جدول شماره 17 : هرگاه بچه ها برخلاف میل والدین رفتار کردند والدین باید به جای تنبیه آنها را راهنمایی کنند.76
جدول شماره 18 : والدین خیلی زود باید به بچه ها بفهمانند که رئیس خانواده چه کسی است؟76
جدول شماره 19 : والدین باید در تصمیم گیریهای مربوط به خانواده فقط آنچه را که خاص بچه ها است انجام دهند.76
جدول شماره 20: اگر والدین رفتار و خواستههای بچه ها را محدود نکنند بیشتر مشکلات حل می شود.76
جدول شماره 21: والدین باید هنگام تصمیم گیری در مورد مسائل و برنامه های خانواده نظر بچه ها را دخالت دهند و از آنها نیز نظرخواهی کنند.76
جدول شماره 22 : والدین باید بچه هایی که با نظر آنها مخالفت می کنند به شدت برخورد نمایند.76
جدول شماره 23 : والدین باید به بچه ها اجازه دهند تا در کارهای خودشان تصمیم گیرنده باشند.77
جدول شماره 24 : شوخی و بازی کردن بچه ها در حضور والدین توهین به آنهاست.77
جدول شماره 25 : بچه ها به بازی و توزیع نیاز دارند برای این کار والدین باید به آنها اجازه دهند هر وقت دلشان خواست از منزل خارج شوند.77
جدول شماره 26 : باید به بچه ها اجازه داده شود که اگر فکر می کنند نظراتشان از نظرات والدین فرد بهتر است آن را ابراز کنند.77
جدول شماره 27: وقتی بچه ها مرتکب اشتباهی می شوند هیچ گاه نباید آنها را سرزنش کرد.77
جدول شماره 28 : اگر والدین تصمیمی برخلاف میل بچه ها گرفتند در چنین مواردی باید در مورد آن با بچه ها گفتگو کنند و حتی اگر اشتباه کرده بودند آن را بپذیرند.78
جدول شماره 29: گاهی اوقات والدین با بچه ها سازش کنند نه اینکه همیشه انتظار داشته باشند که بچه ها با آنها سازش کنند.78
جدول شماره 30 : بچه ها را باید آزاد گذاشت تا خودشان تجربه کسب کنند.78
جدول شماره 31: بعضی از بچه ها ذاتاً بد نیستند و باید طوری تربیت شوند که از والدین خود بترسند.78
جدول شماره 32 : بچه ها وقتی بزرگ شوند از سخت گیریهای والدین خود سپاسگزاری خواهند کرد.78
جدول شماره 33 : وقتی بچه ها دچار مشکل و دردسر می شوند (کاری خطایی انجام می دهند) باید بدانند که با مطرح کردن آن مشکل برای والدین خود تنبیه نمیشوند.79
جدول شماره 34 : در مجالس و میهمانی ها باید بچه ها را آزاد گذاشت تا محیط اطراف خود را دست کاری کنند تا حس کنجکاوی آنها ارضا شود.79
جدول شماره 35: بچه ها جدول و کوشا نخواهند بود مگر اینکه درباره کارهای آنها سختگیری آنها.79
جدول شماره 36 : اگرچه بچه ها تجربه کمی دارند اما گاهی اوقات نظر آنها بهتر از نظر والدین است.79
جدول شماره 37 : توزیع فراوانی خلاقیت کودکان80
جدول شماره 38 : توزیع فراوانی خلاقیت کودکان80
جدول شماره 39 : توزیع فراوانی خلاقیت کودکان81
جدول شماره 40 : جدول توزیع فراوانی خلاقیت کودکان81
جدول شماره 41 : جدول توزیع فراوانی خلاقیت کودکان81
جدول شماره 42 : توزیع فراوانی خلاقیت کودکان82
جدول شماره 43 : توزیع فراوانی خلاقیت کودکان82
جدول شماره 44 : توزیع فراوانی خلاقیت کودکان83
هدف از تهیه مقالع حاضر بررسی موانع و عوامل بازدارندهی خلاقیت و نوآوری در مدیریت آموزشگاهها است. در این راستا، امروزه این امر مسلم شده است که سازمانهای آموزشی در صورتی میتوانند موفق باشند که از نیروی انسانی(مدیران و کادر آموزشی) خلاق و نوآور برخوردار باشند و در جوی خلاق به فعالیت مؤثر بپردازند و شعار « نابودی در انتظار شماست مگر اینکه خلاق و نوآور باشید» در پیش روی مدیران همه سازمانها قرار دارد، اما مسؤولیت سازمانهای آموزشی بخصوص آموزش و پرورش که وظیفه تعلیم و تربیت فرزندان و آینده سازان جامعه را بر عهده دارند، صبغهای دیگر به خود می گیرند. از این رو سازمانهای آموزشی بخصوص آموزشگاهها از یک سو وظیفه فراهم آوردن زمینهی رشد و پرورش خلاقیت و نوآوری و همچنین استفاده صحیح و جهت دار از استعدادها و تواناییهای افراد را به عنوان امری مهم بر عهده دارند و از سوی دیگر برای پویایی خود، نیازمند پرورش و بهرهمندی از خلاقیت و نوآوری در سطوح سازمانی هستند. آنچه امروزه در محیطهای آموزشی بخصوص مدارس شاهد هستیم نوعی سستی و ضعف اهتمام در این زمینه است. چراکه اصولاً ابتکار و خلاقیت و ابراز فکر و نظر، جزء نیازهای فطری همه افراد است، اما مهم این است که به این نیازها در بسیاری موارد از طرف مدیران سازمانهای آموزشی بطور اعم و مدیریت آموزشگاهها بطور اخص توجه نمی شود و برخی عوامل بازدارنده مانع از تحقق خلاقیت در محیطهای آموزشی شدهاند. بنابراین اگر در سازمانهای آموزشی خلاقیت به صورت کم رنگ دیده می شود به این دلیل نیست که افراد (مدیران و کارکنان آموزشی) توانایی و قدرت خلاقیت ندارند و همچنین نباید صرفاً علت آن را در شخصیت و ساخت ذهنی افراد جستجو نمود، بلکه یقیناً در شیوههای پرورشی و بخشهای آموزشی آن باید جستجو شود. در این خصوص برخی از عوامل بازدارنده خلاقیت مدیرت آموزشی در این مقاله اشاره شده است که از سه حوزه مشخص یعنی فردی، سازمانی و فراسازمانی تبیین شده است. بطوریکه در ارتباط با عوامل بازدارنده درون فردی، چهار خرده عامل ؛ اعتماد به نفس ضعیف،کم رویی و محافظهکاری مدیران مدارس، عدم تحمل ابهام و تضاد درعرصههای مدیریتی، نگرش منفی مدیران مدارس به مدیریت تعارض، ضعف آموزش مدیران مدارس و شیوه رهبری و نوع سبک مدیریتی آنان، اشاره شده است ودر خصوص عوامل بازدارندهی سازمانی نیز نوع فرهنگ سازمانی، ماهیت ساختار سازمانی در سازمانهای آموزشی، عدم فضای مناسب جهت پذیرش خلاقیت و نوآوری در سازمانهای آموزشی و نوع سیستم ارزشیابی عملکردمدیران مورد بررسی قرار گرفته شد، و در نهایت در خصوص عوامل بازدارندهی فراسازمانی که در مقاله حاضر اشاره شده است می توان به دو خرده عامل بازدارنده خلاقیت مدیران چون؛ ملاحظات سیاسی مؤثر برمدیریت نظامهای آموزشی و چالشهای نوآوری تکنولوژی اطلاعات و نظام انسانی یادآور شد. با توجه به موانع مذکور پیشنهاداتی همچون؛اندیشه محور نمودن تصمیم گیریهای آموزشی از سوی مسؤولان آموزشی جهت ایجاد چالشهای فکری در بین مدیران مدارس، فراهم سازی زمینه ابراز افکار و اندیشههای نو و بدیع مدیران مدارس در حوزه تصمیم گیری های آموزشی در سطوح استانی، منطقهای و محلی و مدرسه ای از سوی دست اندرکاران امور آموزشی و پرورشی، جهت شکل گیری شخصیت مستقل و دارای اعتماد به نفس در آنان، تغییر نگرش و طرز فکر مدیران آموزشی نسبت به مدیریت تعارض و مدیریت ابهام، برنامه ریزی جهت دراولویت قرار گرفتن آموزشهای نوین مدیریتی وبرخورداری مدیران ازانعطاف پذیری فعال و پویا و .. ارائه شده است . امید آن می رود که گوشههایی را از مسائل مبتلابه آموزش و پرورش را مرتفع نماید.
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
تعریف و بیان مسـأله مورد بررسی
اهداف مورد بررسی
نظام آموزش و پرورش و شبه نظام آموزش و پرورش
ماهیت و تعریف خلاقیت
ابداع، خلاقیت و نوآوری
عوامل بازدارنده بروز خلاقیت و نوآوری در مدیریت آموزشگاهها
1ـ عوامل بازدارنده فردی
1ـ1ـ اعتماد به نفس ضعیف، کم رویی و محافظه کاری مدیران مدارس
2ـ 1ـ عدم تحمل ابهام و تضاد توسط مدیران مدارس
3ـ 1ـ نگرش منفی مدیران مدارس نسبت به مدیریت تعارض
4ـ1ـ ضعف آموزش مدیران مدارس
5ـ1ـ نوع سبک رهبری مدیران مدارس
2ـ عوامل بازدارنده سازمانی
1ـ 2ـ نوع فرهنگ سازمانی در سازمان آموزش و پرورش
2ـ 2ـ نوع ساختار سازمانی سازمانهای آموزشی
3ـ2ـ عدم فضای مناسب جهت پذیرش خلاقیت و نوآوری در سازمانهای آموزشی
4ـ2ـ نوع سیستم ارزشیابی از عملکرد مدیران مدارس
3ـ عوامل بازدارنده فرا سازمانی
1ـ3ـ ملاحظات سیاسی مؤثر برمدیریت سازمانهای آموزشی
2 ـ3ـ چالشهای نوآوری تکنولوژی اطلاعات و نظام انسانی
نتیجه گیری
پیشنهادات
منابع
شرح مختصر: ساختار سازمانی می تواند موجب خلاقیت مدیران گرددو نیز خلاقیت مدیران نیز می تواند ساختارهای سازمانی مناسب را به وجود اورد. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط بین ساختار سازمانی و خلاقیت مدیران در پتروشیمی بندر امام خمینی می باشد.جامعه اماری این پژوهش شامل کلیه مدیران و کارشناسان ارشد می باشد. نمونه گیری به روش هدفمند بوده است. از پرسشنامه های خلاقیت فیفر و ساختار سازمانی برای گرداوری اطلاعات استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش امار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین پیچیدگی سازمانی ، تمرکز ، و رسمیت و خلاقیت مدیران رابطه معنادار وجود دارد. همچنین یافته های تحقیق نشان می دهد که بین سطح تحصیلات و سابقه کار مدیران و خلاقیت انها رابطه معنادار وجود دارد.
فهرست مطالب
فصل اول : کلیات تحقیق2
مقدمه3
1-1) بیان مسئله3
1-2 ) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق4
1-3 ) اهداف تحقیق4
1-4) سوالات تحقیق5
1-5) فرضیه های تحقیق5
1-6) جامعه آماری6
1-7) روش تجزیه و تحلیل داده ها6
1-8) تعریف واژه ها6
1-9)محدودیت های تحقیق7
1-10)مراحل انجام تحقیق8
فصل دوم : مبانی نظری و سوابق تحقیق10
2-1: مقدمه11
2-2: مبانی نظری11
2-2-1: خلاقیت12
2-2-2: نظریه های خلاقیت15
2-2-2-1: نظریه کهن15
2-2-2-2: نظریه تداعی گرایی و رفتارگرایی16
2-2-2-3: نظریه انسانگرایی17
2-2-2-4: نظریه شناخت گرایی18
2-2-2-5: نظریه گشتالت18
2-2-2-6: نظریه اسکاکتل19
2-2-2-7: نظریه گیلفورد19
2-2-2-8: نظریه تورنس20
2-2-2-9: نظریه آمابیل20
2-2-2-10: نظریه عصب شناختی21
2-2-3: فرآیند خلاقیت22
2-2-3-1: فرآیند خلاقیت از نظر هلم هولتز22
2-2-3-2: فرآیند خلاقیت از نظر والاس22
2-2-3-3: فرآیند خلاقیت از نظر اسبورن23
2-2-3-4: فرآیند خلاقیت از نظر استین24
2-2-3-5: فرآیند خلاقیت از نظر عابدی24
2-2-3-6: فرآیند خلاقیت از نظر آلبرشت25
2-2-3-7: فرآیند خلاقیت از نظر مالاگا26
2-2-4: مولفه های خلاقیت26
شکل 2-2: مؤلفه های خلاقیت27
2-2-5: عوامل موثر بر خلاقیت28
2-2-5-1: عوامل توسعه خلاقیت28
2-2-5-1-1: عوامل فردی28
2-2-5-1-2: عوامل محیطی30
2-2-5-2: عوامل بازدارنده و موانع خلاقیت32
2-2-5-3: سایر عوامل تأثیر گذار در خلاقیت48
2-2-6: ویژگیهای افراد خلاق50
2-2-7: ویژگیهای گروه خلاق52
2-2-8: تکنیکهای توسعه خلاقیت54
2-2-8-1: یورش فکری یا کنکاش مغزی54
2-2-8-2: مدل سینکتیکس یا فن قیاسی55
2-2-8-3: تکنیک دلفی55
2-2-8-4: تکنیک گروه اسمی (گروهبندی گزینشی)56
2-2-8-5: ارتباط اجباری57
2-2-8-6: الگو برداری از طبیعت57
2-2-9: ضرورت و اهمیت خلاقیت58
2-2-9-1: نقش و اهمیت خلاقیت از جنبه کلی و عمومی59
2-2-9-2: نقش و اهمیت خلاقیت از جنبه فردی59
2-2-9-3: نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری از جنبه سازمانی59
2-2-10: تقسیم بندی سازمانها بر اساس میزان خلاقیت60
2-2-11: نقش مدیر در پرورش خلاقیت61
2-3: تحقیقات انجام یافته در رابطه با موضوع تحقیق64
2-3-1: تحقیقات انجام شده در داخل کشور64
2-3-2: تحقیقات انجام شده در خارج از کشور68
2-2-4: جمع بندی74
13-2) بخش دوم ساختار سازمانی:75
-13-1-2) تعریف ساختار سازمانی:75
2-13-1-2) وظایف ساختار سازمانی:75
3-13-1-2) متغیرهای اثرگذار برروی ساختار سازمانی:76
14-1-2) انواع سازمانها:77
1-14-1-2) ویژگیهای سازمانهای مکانیکی:77
2-14-1-2) ویژگیهای سازمانهای ارگانیکی:77
15-1-2) انواع ساختارهای سازمانی:78
1-15-1-2) ساختار ساده:79
2-15-1-2) بوروکراسی ماشینی:81
3-15-1-2) بوروکراسی حرفهای:82
4-15-1-2) ساختار بخشی (شعبهای):83
5-15-1-2) ساختار ادهوکراسی:85
6-15-1-2) ساختار ماتریسی (حرفهای):87
2-1-16) نقاط قوت و ضعف ساختار ماتریسی:87
16-1-2)معایب عمده ساختار ماتریسی:88
17-1-2) رابطه استراتژی- ساختار:88
18-1-2) انواع سازمانهای استراتژیک:91
فصل سوم:روش شناسی تحقیق94
مقدمه:95
ابزار گرداوری اطلاعات :96
روایی پرسش نامه خلاقیت فیفر:98
جامعه اماری و نمونه گیری:99
فصل چهارم : یافته های تحقیق101
مقدمه:102
توصیف دادهها:102
ب) ازمون فرضیه های تحقیق:104
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات تحقیق109
مقدمه:110
پیشنهادات کاربردی برمبنای فرضیه های تحقیق:113
پیشنهاد برای پژوهشهای آینده:114
مشکلات ومحدودیتهای تحقیق :115
منابع:116
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1: عوامل فردی (درونی) پیش برنده و باز دارنده خلاقیت47
جدول 2-2: عوامل محیطی (بیرونی) پیش برنده و باز دارنده خلاقیت48
جدول 3-2- طبقهبندی عمده استراتژی- ساختار93
جدول 3-1: راهنمای امتیاز بندی پرسشنامه خلاقیت فیفر96
جدول شماره 4-1: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه کار103
جدول شماره 4-2: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات103
جدول 4-3 : نتایج آزمون اسپیرمن جهت بررسی رابطه بین پیچیدگی سازمانی و خلاقیت مدیران104
جدول 4-4: نتایج آزمون اسپیرمن جهت بررسی رابطه بین تمرکز سازمانی و خلاقیت مدیران105
جدول 4-5: نتایج آزمون اسپیرمن جهت بررسی رابطه بین پیچیدگی سازمانی و خلاقیت مدیران106
جدول 4-6: نتایج آزمون اسپیرمن جهت بررسی رابطه تحصیلات مدیران و خلاقیت106
جدول 4-7: نتایج آزمون اسپیرمن جهت بررسی رابطه بین سابقه کار و خلاقیت مدیران107
جدول 4-7: نتایج آزمون اسپیرمن جهت بررسی رابطه بین وضعیت فرهنگی –محیطی سازمان و خلاقیت مدیران108
فهرست جداول
عنوان صفحه
شکل 2-1: فرآیند خلاقیت از دیدگاه آلبرشت (1987)25
شکل 2-2: مؤلفه های خلاقیت27
شکل 2-3: وضعیت روابط متقابل نهادهای بنیادین در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه43
شکل 2-4: مقایسه نتایج تحقیقات ریباوت، آلتشولور و زلاتین... 49
شکل 2-5: تقسیم بندی سازمان ها بر اساس میزان خلاقیت (الوانی، 1373)61
شکل 2-6-تعیین کننده بودن استراتژی در تعیین ساختار سازمان88
شکل 3-1: نیمرخ خلاقیت شخصی پاسخگویان97
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 3-2-ساختارساده80
نمودار 4-2-بوروکراسی ماشینی81
نمودار 5-2-ساختاربوروکراسی حرفه ای82
نمودار 6-2-ساختاربخشی84
نمودار 7-2-ساختارادهوکراسی86
نمودار 2-2-سازمان درفرآیندتوسعه ازدیدگاه چندلر90
پیشینه ومبانی نظری تحقیق خلاقیت کارکنان
——————————————————————————
قسمتی از مبانی نظری متغیر:
خلاقیت در سراسر تاریخ بشر حائز اهمیت بسیاری بوده ولی امروزه دلایل اهمیت آن به طور قابل ملاحظه ای متفاوت از گذشته است. درگذشته خلاقیت دانشی جامع به شمار نمی رفت بلکه اساسا" با تلاش و ریاضت افراد خلاق و سرانجام به صورت نوعی الهام و به گونه ای تصادفی به نتیجه نهایی می رسید. تقریبا" از50 سال گذشته تا به امروز خلاقیت از حالت تصادفی خارج شده است و افراد می توانند به گونه ای سنجیده و روشمند به خلق ابداعات، اختراعات و اکتشافات نایل آیند. به عبارت دیگر خلاقیت طی نیم قرن گذشته به صورت یک رشته علمی گسترده درآمده و آموزش پژوهشی و توسعه در مقیاسی وسیع در آن رو به گسترش بوده است. تغییرات پرشتاب در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فنی و فناورانه و ... از راههایی که خود نتیجه خلاقیت و نوآوریهای این عصر است و از سویی برخورد با چنین تحولاتی، خود مستلزم خلاقیت و نوآوری است؛ به همین دلیل امروزه خلاقیت نه صرفا" یک دانش تجملی، یک نیاز یا یک ضرورت بلکه برای تمامی جوامع بشری شرط بقاست.
امروزه بیش از 90درصد دانشمندان تاریخ زنده اند چرا که مخترعانی در زمره ادیسون کم نیستند و در نتیجه دستاوردهای علمی، اختراعات و اکتشافات این دانشمندا ، حجم عظیمی از اطلاعات و دانشهای کشف و انباشت شده در زمینه های علمی، فنی و فناورانه و ...، چنان رو به فزونی است که یادگیری بر پایه نظام آموزشی امروز -که اصولا"بر پایه محفوظات است- بسیار مشکل بلکه غیرممکن است. به عبارت دیگر، دانش کارشناسی حاصل از یک دوره ی آموزش دانشگاهی و حتی پایین تر، که روزی تا پایان عمر برای فرد کفایت می کرد، امروزه چند صباحی بیش نخواهد پایید و ‹‹ زگهواره تا گور دانش بجوی ›› دیگر نه تنها یک فضیلت بلکه شرط بقاست. بنا بر این آن چه مورد نیاز است نه انباشت اطلاعاتی –که به سرعت منسوخ می شود- نیست بلکه یادگیری و نحوه ی یادگیری است. از آنجا که پیش بینی آنچه حتی درآینده نزدیک مورد نیاز است امکان پذیر نیست، کسب توانایی حل مسائلی که از ماهیت آن بی خبریم، ضرورت می یابد و این همان خلاقیت و حل خلاق مسائل است. با توجه به این وضعیت، خلاقیت در سراسر جهان اهمیت شایسته ای یافته و دانش پژوهان بسیاری از کشورها به شیوه های مختلف و در زمینه های متعدد، روش ها و فرایند خلاقیت و حل خلاق مسائل را فرا می گیرند. به عبارت دیگر، خلاقیت اکنون در مسیر فراگیر شدن است. ( قاسم زاده، 1375 )
1-2-3- تعریف خلاقیت:
نظریه پردازان مدت های طولانی تصور می کردند که خلاقیت فرایندی ارثی و ذاتی است و چنین می نمود که جهان در سطح کلی فقط باید آن تعداد محدود هنرمندان خلاق، دانشمندان و افراد بااستعداد را پرورش دهد و دربرابر دیگر افراد که عاری از استعداد، تلقی می شدند، مسئولیتی ندارد. اگر خلاقیت را ذاتی بدانیم از بسیاری جهات با عقیده کسانی که هوش و یا حتی شکل گیری شخصیت را ذاتی می دانند توافق کامل خواهیم داشت. درحالی که امروزه اساس روانشناسی به ما اجازه می دهد بر این عقیده باشیم که فرایند خلاقیت ذاتی نبوده بلکه می تواند آموزش داده شود. پس در این روال، جریان خلاقیت، جریانی ساخته شده از قبل نبوده بلکه روندی قابل تغییر است. ( مفیدی،1371)
از خلاقیت تعاریف متعددی به عمل آمده است. در فرهنگ های لغت فارسی، خلاقیت به معنای آفریدن، به وجود آوردن و توانایی ترکیب ایده یا آفرینش به کار رفته است.
خلاقیت عبارت است از بکارگیری توانایی های ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید ( رضائیان،1374، 3 )
الوانی (1379) معتقد است ‹‹خلاقیت به معنای تولید یک اندیشه و فکر جدید است یا به عبارت دیگر خلاقیت اشاره به قدرت ایجاد اندیشه های نو دارد.››
همچنین خلاقیت را می توان تولید ایده ها، رهیافت ها و مفاهیم اصیل، بدیع و جدیدی دانست که از رفتاری انطباق پذیر برخوردار باشد. (شهرآرای و مدنی پور، 1375،39 )
بررسی نقش محیط در خلاقیت کودک
چکیده :
خلاقیت یک ویژگی ذاتی برای انسان به خصوص برای کودکان می باشد . که این ویژگی می تواند تحت تاثیر عوامل محیطی قرار گیرد و باعث شود که به نقطه اوج خو یعنی شکوفایی برسد .از جمله عوامل محیطی ، نقش والدین ، تحصیلات آنها ، می تواند استعداد کودک را تحت تاثیر قرار دهد با فرضیه های مبرم و مشخصی در این طرح می توان مشخص کرد که شرایط محیطی تا چه اندازه بر استعداد و توانایی های کودک تاثیر می گذارد . محیط ، خلاقیت و استعداد عواملی هستند که با هم، همبستگی قابل تحملی را دارد. محیط مدرسه و پدر و مادر تاثیر زیادی در این مسئله گذارده است بیشترین تاثیر تربیت والدین، در این زمینه، در دوران شکل گیری شخصیت کودک می باشد رابطه خلاقیت و استعداد، با محیط رابطه ناگسستنی می باشد .خلاقیت کودک با تقویت عوامل محیطی که شامل ،مدرسه ، تحصیلات والدین ، دوستان ، معلم و ... در این پژوهش سنجیده شده و مشخص گردیده که هر کدام تاثیرات مثبت و منفی را بر خلاقیت می گذارد .
واژگان کلیدی: خلاقیت ، استعداد یابی ، محیط .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول کلیات تحقیق
مقدمه : 2
ضرورت اجرای تحقیق : 7
اهداف تحقیق : 8
فرضیه های تحقیق: 8
تعاریف کلی و عملیاتی تحقیق: 9
تعریف مفهومی خلاقیت : 9
تعریف عملیاتی خلاقیت : 10
قلمرو تحقیق.. 11
فصل دوم ادبیات و پیشینه تحقیق
پیشینه تحقیق : 13
خلاقیت در روند شکل گیری.. 13
فصل سوم روش انجام تحقیق
روش تحقیق: 18
جامعه آماری : 18
ابزار جمع آوری اطلاعات و اندازه گیری.. 19
بیان شاخص ها: 19
روائی پرسشنامه : 19
روش جمع آوری اطلاعات... 19
روش تجزیه و تحلیل داده ها 20
فصل چهارم آمار توصیفی و استنباطی
بخش اول آمار توصیفی : 22
جدول 4-1 - فراوانی جنسیت افراد در نمونه ای که مورد مطالعه قرار گرفته است : 22
جدول 4-2 فراوانی تحصیلات نمونه ای که مورد مطالعه قرار گرفته است : 22
جدول 4-3 فراوانی تحصیلات پدر نمونه ای که مورد مطالعه قرار گرفته است : 24
جدول 4-4 فراوانی شغل پدر در نمونه ای که مورد مطالعه قرار گرفته است : 25
جدول 4-5 فراوانی تحصیلات مادر نمونه ای که مورد مطالعه قرار گرفته است : 26
جدول 4-6 فراوانی شغل مادر در نمونه ای که مورد مطالعه قرار گرفته است : 27
فرضیه : میزان خلاقیت در بین دختران و پسران متفاوت است . 27
فرضیه دوم : بین میزان تحصیلات والدین و خلاقیت دانش آموزان رابطه وجود دارد . 28
فرضیه سوم : بین میزان تحصیلات والدین و خلاقیت دانش آموزان رابطه وجود دارد . 29
فرضیه چهارم: بین شغل والدین و خلاقیت دانش آموزان رابطه وجود دارد . 30
فرضیه پنجم : بین شغل والدین و خلاقیت دانش آموزان رابطه وجود دارد . 31
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات
بحث و نتیجه گیری : 33
محدودیتهای پژوهش : 34
پیشنهادات : 35
پیشنهادهای کاربردی.. 35
منابع و ضمائم : 39
مقاله درمورد خلاقیت
خلاقیت چیست؟
توانایی دیدن چیزها به شیوه های جدی، شکستن مرزها و فراتر رفتن از چارچوب ها، فکر کردن به شیوه ای متفاوت، ابداع چیزهای جدید، استفاده از چیز های نا مربوط و تبدیل آن به شکل های جدید.
برای درک و فهم خلاقیت ابتدا باید آن را تعریف کرد. قابل قبول ترین تعریفی که از خلاقیت ارائه شده است عبارت است از « توانایی دیدن چیزها به شیوه های جدی، شکستن مرزها و فراتر رفتن از چارچوب ها، فکر کردن به شیوه ای متفاوت، ابداع چیزهای جدید، استفاده از چیز های نا مربوط و تبدیل آن به شکل های جدید»
برخی دیگر از متخصصان، خلاقیت را بعنوان یک تولید ، فرایند ، یکسری مهارت ها و ویژگی های شخصیتی توصیف می کنند.
خلاقیت به عنوان یک تولید :
ادیسون ( با اختراع برق) و گراهام بل( با اختراع تلفن) هر دو مولد چیزهای جدیدی بودند که جامعه بشریت را منقلب کرد. همینطور پیشرفت های پزشکی ، کارهای هنری، اصول و قوانین علمی نیز از جمله تولیدات خلاق محسوب می شوند.
خلاقیت بعنوان یک فرایند :
طبق این توصیف، خلاقیت فرایندی است که فرد با آن درگیر میشود حتی اگر به تولید چیز خاصی منجر نگردد. همه افراد می توانند عملکرد خلاقی داشته باشند. عملکرد خلاق شامل فکر کردن ، صحبت کردن، بازی ، نوشتن، رقصیدن، آواز خواندن، نواختن موسیقی ، آزمایش و دستکاری کردن ایده ها و اشیا باشد. بنابراین هر فعالیت هنری کودک خردسال می تواند خلاق باشد. خلاقیت کودکان در سال های اولیه زندگی بیشتر مبتنی بر فرایند است. یعنی کودک، یک نقاشی را شروع می کند اما آن را کامل نکرده و رها می کند. این عملکرد یعنی قرار گرفتنی در فرایند خلاقیت حتی اگر منجر به تولید کی اثر نشود.
خلاقیت بعنوان یک مهارت:
گرچه همه کودکان بالقوه خلاق هستند اما این توانایی بدون تمرین خاموش می شود.
خلاقیت برای شکوفایی نیاز به تمرین دارد. بعنوان مثال مهارت در بازی تنیس بدون تمرین, به سرعت از بین می رود. یک بازیکن خوب، دائماً تمرین می کند. بدون تمرین ، توانایی نوشتن ، موسیقی ، آواز ، رقص ، نقاشی و بسیاری دیگر ... ممکن است متوقف شود.
خلاقیت به عنوان یکسری ویژگی های شخصیتی: برخی از محققان ویژگی هایی را برای افراد خلاق مطرح می کنند. این ویژگی ها عبارتند از: جسارت ، کنجکاوی ، انعطاف پذیری، استقلاب، درونگرایی، ناهمنوایی، شوخ طبعی گرایش به تجربه کردن و.... .
خلاقیت به عنوان یکسری شرایط محیطی:
منظور از شرایط محیطی، افراد، مکان ها، اشیا، و تجربیات است. کودکان از هیچ قادر به خلق چیزی نیستند. آنها برای ترسیم کردن یا خلق چیزی نیاز به تجربه دارند. بعنوان نمونه، کودکی که فرودگاه یا مرز هوایی را ندیده است به سختی می تواند در بازی ها یا فعالیت دیگرش، فعالیت خلاقانه ای داشته باشد. به همین ترتیب، در بیان خلاقیت، هرچه زمینه تجربیات فرد یا مکان ها، اشیا و سایر افراد بیشتر باشد، عملکرد وی در فعالیت های خلاقانه بیشتر است.